«اجتماعی بودن‏» انسان را به تعامل با دیگران وا می‏دارد تا بتواند به زندگی خود تداوم بخشد و راز اجتماعی شدن انسان «تداوم حیات‏» اوست . در عین حال، به دلیل غریزه «سود جویی‏» و «من خواهی‏» در همین تعاملات اجتماعی هم - که آنها را به دلیل منافع فردی پذیرفته است - حقوق دیگران را به نفع خود ضایع می‏سازد و در نتیجه، توده‏های وسیعی مستضعف و فقیر برجای می‏گذارد .

در مقابل، حکومت‏با حربه «قانون و قدرت‏» مسئول جلوگیری از تعرض افراد به حقوق یکدیگر و یاری رساندن و خدمت‏به مظلومان برای احیای حقوقشان است . اما نباید نقش دانایان و عالمان جوامع را نیز نادیده گرفت; زیرا آنان از درون جوامع و از موضعی هم‏سطح با توده‏ها مقام بزرگ خدمتگزاری امت را ایفا می‏کنند و به واقع، خادمان معنوی مردم هستند . حضرت عیسی علیه السلام در این‏باره می‏فرماید: «ان احق الناس بالخدمة العالم; (1) عالم، لایق‏ترین افراد برای خدمتگزاری است .»

همچنان که امام کاظم علیه السلام به معمر بن خلاد فرمود: «ان لله عبادا فی الارض یسعون فی حوائج الناس هم الآمنون یوم القیامة ومن ادخل علی مؤمن سرورا فرح الله قلبه یوم القیامة; (2) خداوند بندگانی در زمین دارد که در تامین نیازهای مردم می‏کوشند . آنها در روز قیامت ایمن هستند و هر کس مؤمنی را شاد کند، خداوند در روز قیامت دل او را شاد می‏سازد .»

بنابراین، عالمان و دانشمندان بهترین الگوها برای خدمتگزاری به خلق می‏باشند . حال، درگلشن ابرار گذری می‏کنیم و گلچینی از خدمتگزاری آنان را به نظاره می‏نشینیم و از آنجا که دایره خدمتگزاری عالمان دین بسیار گسترده است، فقط به گوشه‏هایی از زندگانی آن بزرگان در خصوص خدمت و انفاق به نیازمندان بسنده می‏کنیم .