از مسائل مهمی که کمتر به آن توجه شده است مبحث فرهنگ سازی برای خدمت گزاری یا انجام کار برای مردم است ، خدمت کردن به مردم در دین مبین اسلام و همه ادیان الهی مورد تأکید است و ازجمله با ارزش ترین کارها در اسلام خدمت کردن به مردم است که متأسفانه سیستم اداری ما در بعد فرهنگ سازی برای خدمت گزاری خوب عمل نکرده و همین امر باعث گردیده دستگاه اداری ما در موضوع خدمت گزاری نتواند آن طور که شایسته مردم است وظائفش را انجام دهد و رضایت مردم را جلب نماید ضمن اینکه ما بهترین و شریفترین قشر جامعه را در دستگاههای اداری داریم ، بنابراین لازم است قبل از ورود کارمند به عرصه خدمت رسانی آموزش های مورد نیاز در رابطه با خدمت رسانی به آن ارائه داد ، ما به سمتی پیش رفته ایم که جایگاه ارباب رجوع با مستخدم عوض شده ارباب رجوع جایگاه بسیار والایی دارد و در دستگاه اداری باید مورد تکریم قرار گیرد و مستخدم همیشه باید خودش را خادم ارباب رجوع بداند و جایگاه کارمند از عنوان مستخدم بودن آن مشخص است ولی قضیه برعکس شده مستخدم احساس می کند که بر مردم ارجحیت دارد و جایگاهش بالاتر از مردم است ما باید برای فرهنگ سازی کار و تلاش و خدمت گزاری به مردم راهکارهای عملی انجام دهیم و خدمت گزاری به مردم را تقویت نمائیم.
عوامل موثر بر وجدان کار
1- عوامل اجتماعی
هر فرد قبل از اینکه به سازمان کاری وارد شود به عنوان یک فرد تحت تأثیر آن جامته قرار گرفته و بسیاری از خصایص فردی در او شکل می گیرد.
2- عوامل سازمانی
عوامل سازمانی عبارتند از :
الف: ضوابط و مقررات سازمانی
ب: سبک مدیریت
ج: تقسیم کار
د: فرهنگ سازمانی
ه: تشویق و تنبیه
راهکارهای عملی حاکمیت بر وجدان کار و نهادینه کردن فرهنگ خدمت گزاری
1- رفتار مطلوب و کردار درست رهبران و مدیران.
2- فراهم کردن شرایط لازم پیشرفتهای شغلی برای افراد
3- به کارگیری نیروها متناسب با توان و تجربیات
4- پرداخت پاداش مناسب
5- قدردانی از انجام کار به نحو مقتضی و مناسب
6- ایجاد انضباط در محیط کار
7- ایجاد اعتماد به انجام کارهای درست
8- حاکمیت صداقت کاری
9- تدوین برنامه های آموزشی لازم.
در بوجود آوردن یک دستگاه اداری دارای وجدان کاری باشد باید به قشر کارمند بعنوان یک سرمایه بسیار با ارزش نگاه کرد و برای حفظ این سرمایه بزرگ هزینه هایی بزرگی انجام داد ما متأسفانه کارمند را با ابلاغ شروع به کار استخدام می نمائیم و با ابلاغ بازنشستگی به کار وی پایان می دهیم ولی برای حفظ و بقاء آن اقدامات لازم را انجام نمی دهیم امروزه مدیریت کردن بر کارکنان در حد ایجاد نظم و انضباط و حضور و غیاب خلاصه شده ولی این کافی نیست برای تقویت وجدان کار و بقاء روحیه خدمت گزاری.
امروزه باید عوامل متعددی رعایت گردد از جمله:
1- پدید آوردن فرهنگ سازمانی نیرومند و ارائه آموزش های مورد نیاز در طول خدمت.
2- بالا بردن کیفیت محیط کار برای کارکنان.
3- توجه به رفاه و آسایش کارکنان به عنوان عامل اصلی.
4- توجه به مسائل روحی و روانی کارکنان.
5- توجه جدی به مسئله تشویق و تنبیه.
6- مدیریت جامع نگر و جامع الاطراف.
7- تقویت بعد معنوی کارکنان.
در دنیای امروز ثابت شده توجه به مسائل مادی کارمند به تنهایی مشکل را حل نمی کند بلکه باید به تمام نیازهای مادی و معنوی وی توجه کرد ، می توان گفت ما در رابطه با مسائل اصلی کارکنان بخوبی عمل نکرده ایم هر چند مسائل مادی کارمند یک اصل است ولی مهم تر از آن مسائل رفاهی ، آموزشی ، معنوی کارکنان هستند متأسفانه نسبت به آن کم توجهی می شود و همین امر باعث شده بعضی از دستگاههای اداری کار آمدی اندکی داشته باشند و این امر زیانهایی برای کارکنان و جامعه دارد که مواردی از آن ذکر می گردد.
1- ایجاد فاصه بین مردم و دستگاههای اداری و سلب اعتماد مردم به سازمانهای اداری و نتیجتاً نارضایتی آنان از سیستم اداری.
2- جلوگیری از رشد و بالندگی نیروها.
3- فرسودگی روانی و جسمی کارکنان.
4- گسترش ضد ارزشها به جای ارزشها.
کارکنان اداری به جایی می رسند که کارهای منکر را خوب و کارهای معروف را منکر می پندارند ، عدم انجام وظائف قانونی و عدم حضور در محل کار و ارتشاء و اختلاس و تصرف غیر قانونی و سوء استفاده از بیت المال یک نوع زرنگی تلقی می گردد.
5- گسترش فساد اداری
همانطور که اگر در جامعه ای موارد بهداشتی رعایت نگردد جامعه را انواع میکروبها فرا می گیرد چنانچه سازمانها دچار سوء مدیریت و فساد گردند آن سازمان کارآیی خودش را از دست می دهد.
منبع : http://www.kerman-bazrasi.ir
